Cruceiro de Chousa (da Ghurita ou de Abaixo).

Cruceiro de Chousa (da Ghurita ou de Abaixo).

“un territorio que limita con el camino público que va desde el puerto de Combarro para la área de Chousa, y de otra parte con su trasera sale a la ribera de la mar y entesta con las piedras y laxe que está hacia la parte donde está un crucero de palo” (referencia escrita de 1595 do Abade do Mosteiro de San Xoán e do seu anexo Santiago de Ermelo (Hermelo), Frei Gaspar Vaca de Vacán, afóralle a Juan de Montes, mareante, e a Benita García, a súa muller)
Este é o primeiro rexistro escrito que temos sobre a existencia dun cruceiro en Combarro. Castelao, na súa maxistral obra “As cruces de pedra na Galiza”, dinos que un cruceiro é “unha sinxela cruz outa e xa se ten por calvario con tal de que se erga sobor de escadarías”, mais tamén di “ninguna cruz simpre, de madeira ou de pedra, por grande que sexa, merece o nome de cruceiro cando non ten carater moimental.
Non sabemos si aquel “crucero de palo” do documento do Mosteiro de Poio de 1595 tiña ou non carácter monumental. Pero o feito é que o escribán denomina aquela cruz como “crucero”.
No presente en Combarro existe un cruceiro de pedra ocupando o lugar dese outro primixenio; coñécese entre a a xente de Combarro como o cruceiro de Chousa, da Ghurita ou de Abaixo. O Museo de Pontevedra conserva unha fotografía que fixo en 1929 o fotógrafo alemán Otto Wunderlich, na que se aprecia este recuncho en contrastes de brancos e negros cunha forza que ainda hoxe nos enche de emoción.

"Os Cruceiros do Conxunto Histórico Artístico de Combarro", Andrés Dacosta Paz.

Foto: Wunderlich, Otto, 1929. Cruceiro de Chousa




Comentarios

Publicar un comentario

Entradas populares de este blog

Combarro. Arquitectura. Casa con sobrado.

Imagen
O soporte do balcón resólvese con varias solucións constructivas. Explicárono moi ben Francisco Guerra, no seu traballo de fin de carreira (Combarro, exemplo de construccións populares, 1987), e Manuela Constantino na súa “tesi di laurea”, defendida no Instituto Politécnico de Turín (Ipotesi dei conservazione e valorizzazione dell’architettura vernacolare in Galizia: il caso studio dei Combarro, 2010). Os chans dos balcóns, de lousas de granito, son soportados por canzorros, por ménsulas encaixadas no muro da vivenda ou por medio de trabes de pedra que descansan, á súa vez, sobre columnas. Con esta última solución xorden os “soportáis”, que, cos balcóns, dotan a Combarro dun particular tipismo. No noso caso non son moi amplos, pois apenas superan o metro de anchura, outra expresión máis das limitacións espaciais do pobo. Isto fai que os soportáis funcionen aquí máis como lugares de acubillo e protección das entradas das casas ante as inclemencias do tempo que coma espazos habituais de
Leer más
Imagen
A Asociación A Solaina de Combarro organiza, con motivo do 50 Aniversario da Declaración de Combarro como Conxunto Histórico, unha actividade cultural, baixo o título xenérico de "O Plano Artístico de Combarro de Francisco Guerra (1994)". Ten como finalidade recordar a publicación do referido Plano artístico en 1994 e salientar a relevancia cultural do mesmo. Esta actividade contará con dous actos. O primeiro terá lugar o venres 20 de maio ás 8 da tarde, no local da Comunidade de Montes Rega dos Agros de Combarro. Consistirá nunha "Conferencia Conmemorativa: O valor cultural do Plano «Reconstrucción do Porto de Combarro a principios do Século XX». Nela participarán o propio Francisco Guerra Penas, autor do Plano; Felipe Senén López, arqueólogo e museólogo, que fora director do Museo Arqueolóxico de San Antón da Coruña entre 1975 e 1996, e Carlos Valle Pérez, doutor en Historia da Arte e Académico, quen foi director do Museo Provincial de Pontevedra desde 1987 a 2018. O a
Leer más

“Conservas de Combarro”

Imagen
Tamén se desenvolveron aquí a industria de salgadura e de conservas. En 1942, José Malvar Corbal e Vicente López García Mosquera foron autorizados a abrir unha fábrica de peixes e mariscos, que funcionou ata mediados da década de 1960 e comercializou a marca Conservas Combarro. O pintor Carlos Maside deixounos en 1952 un exquisito testemuño artístico da mesma, no que vemos as mulleres do pobo traballando na fábrica. "Guía turística do Conxunto Histórico de Combarro", Rafael Vallejo Pousada. Fotos: Mulleres na fábrica de Combarro. 1952. Carlos Maside. Óleo. #conxuntohistoricoartistico #pedra #mar #arte #patrimonio #combarro #riasbaixas #riadepontevedra #poio #marisqueo #conservas
Leer más